| پیش‌نگری اثرات تغییراقلیم بر تبخیر-تعرق پتانسیل در حوضه آبریز کویر لوت مبتنی‌بر مدل MIROC5 |
| کد مقاله : 1051-LUT3CONF |
| نویسندگان |
|
فائزه شجاع *1، تقی طاوسی2، نسرین حسین آبادی3 1پژوهشگر پسادکتری دانشگاه تهران 2استاد اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان 3دکتری اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان |
| چکیده مقاله |
| مقدمه: منابع آب برای فعالیت‌های توریستی ضروری است و از خواسته‌های گردشگران در زمینه‌های مختلف حمایت می‌کند. با توجه به اهمیت تبخیر-تعرق به‌عنوان یک پارامتر مهم در چرخه هیدرولوژیکی، هدف پژوهش حاضر ارزیابی این متغیر در شرایط فعلی و پیش‌نگری تغییرات آن در چشم‌انداز آتی حوضه آبریز کویر لوت است. داده و روش: به منظور پیش‌نمایی تغییرات تبخیر- تعرق پتانسیل (PET) در افق آینده ابتدا پارامترهای اقلیمی دمای کمینه و بیشینه 6 ایستگاه سینوپتیک منتخب طی دوره 1991-2010 از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید و سپس خروجی مدلMIROC5 از سری مدل‌های اقلیمی CMIP5، برای دوره تاریخی و آینده میانی تحت سناریوی RCP4.5 و برمبنای مولد تصادفی LARS-WG6 ریزگردانی شد. در نهایت با توجه به مقادیر تولید شده دمای کمینه و بیشینه، مقادیر تبخیر-تعرق در محدوده مطالعاتی پهنه‌بندی گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد ماه‌های ژانویه و دسامبر کمترین میزان PET را به خود اختصاص داده‌اند و مقادیر این متغیر در این دو ماه از 54 میلیمتر در قائن تا 75 میلیمتر در بم متفاوت است. بیشینه PET نیز طی ماه‌های ژوئن و جولای اتفاق افتاده و در ایستگاه طبس مقادیر 375 میلیمتر قابل مشاهده است. پیش‌نگری تغییرات متغیر یادشده تحت سناریوی RCP4.5 در دوره آینده میانی بیانگر این بود که میزان PET در تمام ماه‌های سال در مقایسه با دوره پایه روند افزایشی داشته و در ژوئن پهنه هم تبخیر 350-396 میلیمتر نیمه شمالی حوضه لوت را به طور کامل دربرگرفته است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست آمده از پژوهش حاضر، PET در حوضه آبریز کویر لوت در آینده در نتیجه تغییرات افزایشی دما، افزایش خواهد یافت. پیامدهای منفی این مسئله بر منابع آب و افزایش طول دوره‌های خشکسالی در منطقه، فعالیت‌های کشاورزی، گردشگری و ... را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد. |
| کلیدواژه ها |
| تغییر اقلیم، منابع آب، گردشگری، CMIP5، PET |
| وضعیت: پذیرفته شده |