| تحلیل ژئومورفولوژیکی نبکازارهای لوت غربی و نقش اثرات آنتروپوژنیک در نابودی آن‌ها |
| کد مقاله : 1057-LUT3CONF |
| نویسندگان |
|
صمد فتوحی *1، حسین نگارش2، مسعود سیستانی بدوئی2، رقیه دلارام3 1هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان 2دانشگاه سیستان و بلوچستان 3دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه سیستان و بلوچستان |
| چکیده مقاله |
| یکی از عوارض ژئومورفولوژیکی عرصه میراث جهانی بیابان لوت که به عنوان بیو-ژئومورفودایورسیتی منطقه، ارزش بیوتوریسم بالایی دارد، نبکازارهای لوت غربی می‌باشد که از تراکم بالایی برخوردار بوده و منطقه وسیعی راتحت پوشش خود قرار داده است. مهمترین عامل ماندگاری گیاهان این عارضه، وجود منابع آب‌های زیرزمینی در عمق کم بوده که در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی و برداشت بی رویه از این آب‌ها در سطح مخروط افکنه‌های منتهی به گسترش نبکاها، عمق آب‌های زیرزمینی را پایین برده و در تغذیه گیاهان اختلال و آن‌ها را رو به نابودی کشانده است. بنابراین در تحقیق حاضر با استفاده از RS و GIS این فرضیه بررسی شده است. نتایج یه دست آمده با استفاده از شاخص SAVI حاصل پردازش داده‌های ماهواره Sentinel2 طی دوره 5 ساله از 2018 تا 2023 نشان میدهد که سطح متراکم چتر گیاهی نبکازارها بدون احتساب اراضی کشاورزی، باغی و مصنوعی، مجموعا در حدود 1647.92 هکتار کاهش یافته که بیشترین آن در مکان‌هایی بوده که در بالا دست آن زمین‌های کشاورزی و باغی توسعه یافته است. بررسی داده‌های رادار ماهواره Sentinel1 نیز بین سال‌های 2022 تا 2023 نیز تغییرات سطح زمین حاصل فعالیت‌های انسانی و کشاورزی را حتی در بالادست نبکازارها نشان میدهد. بنابراین یکی از آثار مخربی که در محدوده عرصه و حریم میراث جهانی بیابان لوت نقشی اساسی در نابودی نبکازارها دارد، اثرات آنتروپوژنیک می‌باشد؛ بگونه‌ای که این اثرات مخرب در کیلومترها دور دست‌تر با نابودی پوشش گیاهی منطقه نمود ظاهری می‌یابد که لازم است در خصوص حفاظت از آن تدابیر ویژه‌ای اتخاذ شود. |
| کلیدواژه ها |
| نبکا، بیابان لوت، آنتروپوژنیک، مخروط افکنه، ژئومورفودایورسیتی |
| وضعیت: پذیرفته شده |