| تاب‌آوری کشاورزی و منطقه‌ای نواحی همجوار دشت لوت و نقش گردشگری بیابان در توانمندسازی اقتصاد و زیست‌بوم محلی |
| کد مقاله : 1087-LUT3CONF |
| نویسندگان |
|
مرضیه کشاورز * دانشگاه پیام نور شیراز |
| چکیده مقاله |
| علیرغم برخورداری ایران از ظرفیت‌های مناسب اقلیمی، طبیعی و انسانی، وابستگی به درآمد نفت و تمرکز بر بخش کشاورزی کم‌بازده موجب کند شدن روند توسعه در جوامع محلی گردیده است. تشدید مخاطرات اقلیمی و بحران‌های آب و خاک نیز موجبات کاهش تولید، از بین رفتن دارایی‌های مولد، کاهش اشتغال، تشدید فقر و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی را فراهم نموده است. بنابراین واکاوی میزان تاب‌آوری کشاورزی و منطقه‌ای جوامع متکی بر اقتصاد منابع طبیعی حایز اهمیت است. در حالی‌که استان‌های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان از تاب‌آوری کشاورزی مناسبی برخوردارند، تاب‌آوری کشاورزی استان کرمان اندک است. با این حال، با توجه به محدودیت منابع آب و خاک، امکان تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در این استان‌ها وجود ندارد. تشدید اثرات تغییر اقلیم نیز دستیابی به رشد اقتصادی از طریق توسعه کشاورزی را دشوار می‌نماید. از سوی دیگر، تاب‌آوری منطقه‌ای استان سیستان و بلوچستان بسیار پایین می‌باشد و استان‌های خراسان جنوبی و کرمان نیز تاب‌آوری منطقه‌ای پایینی دارند. بنابراین، بحران‌های اقلیمی و غیراقلیمی پیش‌رو می‌تواند به تضعیف توان انطباق این استان‌ها منجر شوند. به نظر می‌رسد رویکرد تاب‌آوری از طریق تنوع‌گرایی همچون تمرکز بر گردشگری بیابان لوت می‌تواند زمینه مساعدتری را برای رشد و توسعه پایدار این مناطق فراهم نماید اما این مناطق در زمینه توسعه گردشگری بیابان توفیق چندانی نداشته‌اند. بدیهی است توسعه پایدار گردشگری بیابان لوت نیازمند طراحی چارچوبی راهبردی است که در آن مدیریت اصولی محیط فیزیکی، حفاظت موثر از آثار طبیعی و میراث فرهنگی، بازاریابی هدفمند، سرمایه‌گذاری در منابع انسانی و جلب مشارکت مردمی اهمیت بسزایی دارد. |
| کلیدواژه ها |
| تاب‌آوری، آسیب‌پذیری، مخاطرات اقلیمی، گردشگری پایدار، بیابان لوت. |
| وضعیت: پذیرفته شده |